بی‏تردید افغانستان یکی از کشورهای است که دست کم در چهاردهۀ پسین، شاهد ناگوارترین روی‏دادهای سیاسی بوده‏است؛ به‏باور نویسندۀ این سطور، ضعف رهبران سیاسی عامل مهمی در تداوم بحران و نابسامانی در این سرزمین پنداشته می‌شود. متاسفانه افغانستان در طی عمر ۲۳۰ ساله‏اش پیوسته از ضعف رهبران سیاسی در راستای رهبری خردمندانه در حوزۀ سیاست و مدیریت رنج برده و افزون برآن، تمایل وافر آنان در جهت وابسته‏گی به کشورها و قدرت‌های بیرونی دامنۀ بحران را بیش ازحد گسترش داده‏اند. بی‏گمان بیان همۀ آن بحران‏ها و روی‏دادهای تاریخی که افغانستان شاهد آن‏ها بوده‏است اعم از بحران در دوره‌های سلطنتی، امارتی، شاهی مطلقه و شاهی مشروطه، از توان و حوصلۀ این رساله به‏دور است؛ اما قصد من نگاهی اجمالی به آن دوره‌های از تاریخ کشور است که رهبران سیاسی این سرزمین زیر نام نظام‌های جمهوریت، جمهوری دموکراتیک خلق افغانستان، دولت اسلامی و دولت جمهوری اسلامی، اقتدار سیاسی کشور را به‏دست داشتند.
به عبارۀ دیگر، حوزۀ اصلی پژوهش بنده، بیان و بررسی مواردی چون تأثیر عدم آگاهی کافی شهروندان، نقش تعصب و تبعیض رهبران سیاسی کشور در حوزۀ دولت‏داری، توسل رهبران سیاسی کشور به ابزار نامشروع به‏خاطر رسیدن به‏قدرت سیاسی، وابسته‏گی عمیق رهبران سیاسی افغانستان به کشورها و قدرت‌های بیرونی و بالاخره مداخلۀ کشورهای بیرونی در امور افغانستان، طی چهاردهۀ پسین است. بی‏تردید که موارد فوق، از دید بنده از جمله عوامل اصلی تشدید بحران سیاسی- مدیریتی در طی سا‏ل‏های۱۳۵۲ الی ۱۳۹۳ ه.ش در کشور پنداشته می‌شوند.

هدف از جمع آوری و نوشتن کتاب «پشغور در آیینه جهاد» این بوده که توانسته باشیم تا گوشه‌ای از شهکاری‌ها و تلاش‌های مبارزان ومجاهدان منطقه را که به‌خاطردفاع ازاسلام، وطن وإعلای کلمة‌الله قیام و جهاد کردند درج صفحات تاریخ سازیم. می‌بایست این کتاب خاطرات مجاهدین فراتر از منطقه پشغور را نیز احتوا میکرد، اما خاطره هر مجاهد به حدی طولانی است که گردآوری آن‌ها از توان بنده خارج است. امیدوارم قلم ‌به‌دستان هر منطقه مطابق شناخت مبارزان ومجاهدان شان و بر حسب معلومات دقیق از شهکاری‌های آن‌ها چیزهایی بنویسند تا یاد و خاطره آن‌ها نیز جاودانه بماند.

گرچه تلاش ما در این راستا بسیار اندک و نا چیز است، لیکن کوشش شده تا گوشه‌ای از زحمات و جان‌فشانی‌های مبارزین و مجاهدین منطقه را در این کتاب تبارز دهیم. زحمات و فداکاری‌های قائد فقید ما احمد شاه مسعود شهید در رأس و تلاش‌های پیهم سایر مبارزان و مجاهدان در دوره‌های مختلف جهاد و پیروزی علیه باطل مرا تشویق بر نگارش و تدوین این کتاب کرده است. علاوه از یاد و خاطره‌ مردان حق، در این کتاب صحنه‌های عملی آن‌ها در میدان نبرد و فتوحات چه در داخل و خارج پنجشیربه رشته تحریر آمده که از آن‌جمله فتح گارنیزیون پشغور از شاخصه‌های آن می‌باشد.

آزادی که یکی از نعمات الهی است، بدون تلاش و زحمات به دست نمی‌آید، بلکه برای شکستن موانع داخلی و بیرونی جان‌فشانی‌ها باید کرد. فلهذا فداکاری‌های مجاهدین در این راستا قابل قدر است. معلومات این کتاب در نتیجه ملاقات مستقیم با اشخاص یا از طریق تماس‌های تیلفونی با آن‌ها و یا هم توسط افراد سومی ثبت و درج شده است.

نویسنده در جریان برخی وقایع و سرگذشت آن روزگار نیز حضور داشتم، در لابه‌لای این کتاب برخی چشمدید‌ها و خاطرات خود را نیز دارم. علاوه از چشمدید اکثر وقایع و گزارشات پنجشیر را از طریق مخابره مرکزی پشغور که در آن مسئولیت داشتیم، آگاه می‌شدم.

در این کتاب تلاش شده تا وقایع آن روزگار را حتی‌المقدور بر اساس چشم‌دید مجاهدین و مشاهدین به شکل مستند بازگو کنیم. در این شکی نیست که کتاب دست‌داشته با وجود تلاش‌ها در دقیق‌بودن موضوعات و حوادث خالی از خطا و اغلاط نبوده و نیست. ممکن عدم ثبت تاریخ دقیق، وقایع و موقعیت دقیق برخی وقایع نسبت فاصله زمانی دلیل این امر باشد. همچنان ممکن است در بسا موارد در املا و انشا سکته‌گی‌هایی نیز دیده شود که خود را از آن مبرا نمی‌دانم. فلهذا از خواننده‌گان محترم خواهشمندم با ارسال ملاحظات نیک شان ما را در راستای بهترسازی موضوعات در چاپ بعدی همکاری نمایند.