رحِمِ پاره

$30.00

من زنی‌ام که نطفه‌ام را در شبِ تاریک دریده‌ام، در میان دود و باروت روییده‌ام. مردمم با خونِ مردگان، تنم را شستشو داده‌اند و عطرِ آتش را بر پوستم پاشیده‌اند. هاوان…هاوان اذان به گوشم خواند، و غنچه‌های نارسِ آرامش را از آغوشم ربود. تکه‌پارهٔ کفنِ مردگان قنداقم شد و فریادها و مرثیه‌های یتیمان، لالایی‌ام.
هان!
من، انسانی‌ استم از نسلِ جنگ، دود، درد.
تنم، روحم، و حتی دردم از فرطِ جنگ، درد می‌کند و خسته است. اما… عشق هنوز در من آفتابی است و شعر امید و آزادی در رگ‌هایم می‌جوشد و آرام‌آرام تقدیر مه‌آلود را می‌درد و خود را به سپیدی‌های بی‌پایانِ فردا می‌رساند.

سنگ های آسیاب

$31.00

دست «ارغون» را می‌گیرم، انگشت اشاره‌‌ام را در میان مُشت کوچکش جای می‌دهد و پا به‌ پای او از خانه بیرون می‌شویم.
در بیرون خورشید به‌ قریه و کشتزاران سخاوتمندانه می‌تابد؛ نور می‌بخشد و حرارت. هوا آنقدر شفاف است که برگ‌های تازه و جوان درختان نور آفتاب را بازتاب می‌دهند و ‌چشم‌هایم را خیره می‌سازند. آخرین روزهای ماه ثور است. زمین‌های نمناک از باران شب، با اشتها حرارت آفتاب را جذب می‌کنند. آسمان صافِ صاف است. ارغون هم‌چنان‌که انگشتم را رها نمی‌کند، راهش را به سوی طویله کج می‌کند. گوساله‌یی‌که دو هفته از عمرش می‌گذرد و مادرم او را با طناب درازی بسته است، مستی می‌کند؛ بدون آن‌که زانوانش را قات کند خیز می‌زند و دوباره به زمین می‌ایستد. چشم‌هایش برآمده و شاد، یک گوش‌ آن تا و دیگرش بالا است. انگشتم در میان مشت ارغون است و او از شوخی‌ها و مستی‌های گوساله به وجد می‌آید، جیغ می‌کشد و می‌خندد. نگاهم به طرف مادرش؛ به سوی ماده‌گاو می‌لغزد، در حالی‌که علف‌های تازه را با نولش این سو و آن سو می‌کند و تازه‌ترین آن‌ها را می‌بلعد، گاهی به گوساله‌اش‌ که هم‌چنان مستی می‌کند، می‌بیند. فکر می‌کنم که در نگاه‌هایش اعتراضی نهفته است. ارغون چیزهایی را که قابل درک برایم نیست، به تکرار می‌گیرد و شور کودکانه‌اش تا دوردست‌ها می‌پیچد.

یادواره‌های عارف چاه‌آبی

$31.00

تألیف، تدوین و ترجمه در بخش‌های ادبی و فرهنگی، اجتماعی، تاریخی، دینی و سیاسی حایز اهمیت است ز‌یرا نسل موجود به آن دسترسی پیدا می‌کنند و نسل بعدی در روشنی کارکرد خلف‌شان قرار می‌گیرند.
هر اثری که حلۀ چاپ می‌یاید در حقیقت دُرهای آبدار سخن در قالب نظم و نثر از تندباد حوادث و نابودی در امان باقی خواهد ماند.
سال تولد عارف 1260 خورشیدی برابر به 1886 میلادی است که بعد از 63 سال زندگی پربار در سال 1322 خورشیدی مطابق 1934 میلادی در چاه‌آب پدرود حیات گفت.
عبدالله عارف نه‌تنها در زادگاهش افغانستان بلکه در شهرهای آنسوی آمودریا؛ بخارا، سمرقند، ترمز، قراتگین، پته‌کیسر، کولاب، بلجوان و خوقند مشهور و شناخته شده است. در این شهر دوستان خوبی یافته و در مجالس بیدل‌خوانی ماوراالنهر توانایی زیادی در تفسیر و تحلیل اشعار میرزا عبدالقادر بیدل کسب نموده است. این سخن‌سرای بی‌بدیل در حدود شصت هزار بیت سروده، از جملۀ اشعارش یکی بر ششم آن دستیاب گردیده که در سال 1373 خورشیدی حُلۀ چاپ یافت.
هستند کسانی که به این باورند که یک تعداد اشعار پرخاشگرانه، انتقادی، اصلاحی و اجتماعی عارف بنابر مصلحت‌ها از چاپ بازمانده‌است، من به حیث مهتمم دیوان عارف به صراحت می‌گویم که چنین کاری صورت نگرفته است. امیدوارم خوانندگان محترم بعد از مطالعۀ این بیت قضاوت خود را داشته باشند.
چو نیست اهل قناعت نمی‌شود قانع
بهانه‌جو به‌کجا بی‌بهانه می‌ماند

جلد اول جلد دوم مجموعه‌ی کامل
Select options This product has multiple variants. The options may be chosen on the product page

رها در باد

Price range: $34.00 through $56.00

من موج‌های سرکش دریا را می‌دیدم که به هنگام توفان در هم می‌شکنند. نمی‌پنداشتم پرتو آذرخشی که در پی آن فریاد تندر برمی‌آید، بر پردۀ ستبر سایه‌ها شیارهای آتشین بکشد، و دیوار سنگی تردید _ این سیاه‌ترین حجاب  _ را بشکند.
تردید از نوشتنِ فریادِ درونی‌ام در پیوند با دنیای بیرونی، مرا به جدال سختی کشانیده بود. نشانه‌ای برای رهایی نمی‌دیدم؛ که ناگه زمان در خاموشی ژرف، فریاد کشید، تا همه ستیزه‌های زندگی، کشمکش‌های درونی، عاطفی و سیاسی خود را به دست امواج خروشان زمان بسپارم. به آنانی بسپارم که هرگز مرا درنیافته‌اند و آنانی که نیازموده‌اند، نمی‌دانند در نهانخانۀ جانم چه‌سان انبوهی از احساس‌ها، دریافت‌ها و خاطراتِ نهفته نشانه‌ای به رهایی می‌جویند. این خاطرات همچون بازتاب فانوسی، همه شب می‌سوزد و نقشی بر سقف می‌بندد.
با این همه، من نتوانستم نقش خویشتن را در آیینۀ هنجارها و رفتارهای دیگران ببینم و دریابم. من نقش خویش را بازتابی از رنج‌های زندان پدرم، اندوه ژرف مادرم و فریاد مردمم _ از زیر رگبار آتش  _ آن گونه دیدم و دریافتم، که به یادش می‌آورم تا روایتش کنم.
نمی‌دانم چه گونه دیوار سنگی تردید _ این سیاه‌ترین حجاب  _ را بشکنم و از کجا آغازش کنم.

Select options This product has multiple variants. The options may be chosen on the product page

فروپاشی شاهنشاهی ساسانی

$35.00

در مہرماه سال اول هجری که پیامبر مکرم اسلام از مکه ب مدینه هجرت کرد و خشتِ بناى حاکمیتِ دینِ نوپدیدِ اسلام را برهنمودهائی کم الله تعالئ بر دست جبرئيل از فرازِ آسمانِ هفتم برایش می‌فرستاد بنا نہاد، ایران قدرتمندترین و ثروتمندترین و پیشرفته‌ترین کشور در کلِ جهان متمدن بود. سرزمینہائی کم ایران‌زمین نامیده می‌شد و اقوام ایرانی با گویش‌های گوناگونشان در درون مرزهای اين سرزمينِ پهناور جاگِير بودند. از شرقٍ تاجیکستان کنونی در همسایگی غربی چین، و از کرانۀ غربی سیردریا در شرق ازبكستان کنونی در همسایگی غربی ترکستان، و از جنوب دریای خوارزم (اکنون دریاچۀ آرال) در شمال ازبکستان کنونی در همسایگی جنوبی ترکستان، و از اواسط سرزمین پاکستانِ كنونى در همسایگی غربى هندوستان و جاهائى كه كويته و خضدار است شروع مى شد، ازباختریم و هَریوه و زاوُلستان و سيستان كه اكنون شامل بيشينة كشور افغانستان است می‌گذشت، پارت و هیرکانیه که اکنون نیمۀ جنوبی ترکمنستان است را در بر می‌گرفت و بسوی غرب بپیش می‌رفت تا به سرزمين‌هاى جنوب قفقاز مى‌رسيد كه اكنون كشورِ ترک‌نشین‌شدۀ آذربایجان است، و از آنجا به سرزمین‌های شرق و جنوب دریاچۀ وان می‌رسید که اکنون در شرق ترکیه است. دیگر زمین‌ہای ایرانی‌نشین که در درون قلمرو شاهنشاهی بود نیز شامل ایرانِ کنونی و همۀ کردستان می‌شد (کردستان اكنون بيشينه‌اش
در کشورهای عراق و ترکیه، و بخشی از آن در شرق سوريه است). مردمٍ اين سرزمين‌ها قوم بزرگ ایرانی را تشکیل می‌دادند و ایرانی‌زبان بودند و به گویش‌ہای گوناگونِ زبان ایرانی سخن می‌گفتند. زبان واحدٍ مشتركی که زبانِ دَرى ناميده مى‌شد و شامل مفردات مشتركِ همۀ گویش‌های زبان ایرانی بود زبان همگانى و مشتركشان را تشكيل می‌داد.

احمدشاه مسعود چگونه ترور شد؟

$35.00

احمد شاه مسعود وزیر دفاع دولت اسلامی و قهرمان ملی افغانستان؛ یکی از شخصیت‌های تاثیرگذار در عرصه‌ی سیاسی، نظامی و… افغانستان و منطقه بوده است، پژوهشی ویژه‌یی که در مورد ترور این چهره تابناک تاریخ کشور صورت گرفته تحت عنوان” احمد شاه مسعود چگونه ترور شد؟” یک تحقیق جامع، مدلل و در حین حال تازه‌ترین تحقیق است که بر پهلوهای پنهان چگونگی ترور احمد شاه مسعود پرداخته است.

جلد اول جلد دوم مجموعه‌ی کامل
Select options This product has multiple variants. The options may be chosen on the product page

پیامدهای بازگشت طالبان

$36.00

سی سال است که افغانستان با تهدیدات بالفعل گروهی به نام طالبان مواجه بوده و علی‌رغم افت‌وخیز‌های سنگین و شدید، این گروه سه سال است که بار دیگر بر سرنوشت مردم افغانستان حاکم شده است. طالبان طی سه دهه‌ی گذشته، چهار مرحله را سپری کرده‌اند:
۱) ظهور این گروه تا تصرف کابل و ساقط‌کردن حکومت برهان‌الدین ربانی در سال 1996 میلادی؛
۲) آغاز حاکمیت این گروه بر 80 الی 90 درصد از خاک افغانستان در مدت پنج سال تا 2001 میلادی؛
۳) سقوط حاکمیت طالبان و فرار دسته‌جمعی اعضای این گروه به پاکستان و ایران و آغاز جنگ شانزده‌ساله با دولت جمهوری اسلامی افغانستان و نیروهای ائتلاف بین‌المللی مستقر در افغانستان تا اگست 2021؛
۴) بازگشت دوباره‌‌ی طالبان به قدرت سیاسی و احیای امارت اسلامی دلخواه‌شان.
محتوای این کتاب بر بازخوانی مراحل چهارگانه‌ی ظهور طالبان تا امروز و به طور مشخص حاکم‌شدن دوباره‌ی این گروه در فردای سقوط نظام جمهوری افغانستان در ۱۵ اگست 2021 میلادی و پیامد‌های منفی تداوم حاکمیت طالبان و تهدیدات منطقه‌ای ناشی از حضور مجدد و رشد گروه‌های تروریستی خارجی زیر چتر حمایتی امارت اسلامی متمرکز است.
ذکر این نکته لازم است که سقوط جمهوری اسلامی افغانستان در ۱۵ اگست 2021 میلادی و بازگشت مجدد طالبان، فاجعه‌ی جبران‌ناپذیری را برای مردم افغانستان رقم زده است و فاز جدیدی از تهدیدات تروریستی و هراس‌افکنی در افغانستان و کشور‌های منطقه گشوده شده است. در این چهار مرحله، طالبان بهانه‌های مختلفی برای توجیه اعمال‌شان تحت نام جهاد داشته‌اند؛ در مرحله‌ی اول آن‌ها مدعی شدند که علیه شر و فساد (دولت اسلامی) قیام کرده‌اند. در مرحله‌ی دوم ادعا کردند که افغانستان را از خانه‌جنگی و ملوک‌الطوایفی نجات داده‌اند. در مرحله‌ی سوم که هم‌زمان با استقرار نظام جمهوری و حضور نیروهای خارجی در افغانستان بود، بهانه‌ی طالبان مبارزه و جهاد آن‌ها به‌مثابه‌ی فرض عینی علیه اشغال و نظام جمهوری بود که طالبان آن را «اداره‌ی کابل» می‌خواندند. در مرحله‌ی چهارم که در پیامد توافق‌نامه‌ی دوحه میان طالبان و امریکا صورت گرفت، طالبان جنگ‌شان را علیه نیروهای امریکایی متوقف، اما همچنان علیه نیروهای دفاعی و امنیتی نظام جمهوری تحت نام «جنگ علیه باغیان» ادامه دادند و با بازگشت این گروه به قدرت سیاسی و احیای امارت اسلامی، کماکان این گروه در اشکال مختلف با مردم افغانستان در جنگ هستند. این در حالی است که در چهار مرحله‌ی ذکرشده، جز طالبان و ملاهای پاکستانی، بسیاری از علمای برجسته و چهره‌های مشهور دینی در کشورهای اسلامی، مشروعیت اعمال و اقدامات طالبان را تأیید نکردند.

Select options This product has multiple variants. The options may be chosen on the product page

احمدشاه مسعود شهید راه صلح و آزادی (دورۀ دو جلدی)

$45.00

صاحب این قلم در زمان حیات احمد شاه مسعود، یکی از منتقدین او بود، و در رساله‌ها و مقالات متعددی عملکردهای او را به نقد می‌کشید، تا سرحدی که برخی‌ها این نقدها را به دشمنی با ایشان تعبیر می‌کردند و اشخاصی هم به گستاخی و ناسزا گویی.
اما حالا که مسعود از قید حیات رسته است و هیچ نفع و ضرری برای ما رسانیده نمی‌تواند، اظهار این حقیقت را بی‌هوده نمی‌دانم که بگویم: نقد عملکردهای احمد شاه مسعود برای نویسنده یک امر ناسنجیده نبود، بل‌که حساب شده و از روی انتخاب به آن مبادرت می‌ورزیدم و عواقب آن را که می‌توانست هرچه بوده باشد، پذیرفته بودم، دست کم محرومیت از کمک‌های جبهه و تهدید و سرزنش‌های لفظی، ولی برای ادامه‌ی این کار دلایلی برای خود داشتم و بر آن پیوسته ادامه می‌دادم. یکی این‌که: می‌دیدم، در اطراف احمدشاه مسعود بسان سایر شخصیت‌های برجسته‌ی سیاسی- نظامی، مداحان و چاپلوسان فراوان وجود داشتند، و همیشه لب به تعریف او می‌گشودند، بنابراین به کسانی نیاز مبرم بود، تا در برخی مواقع به او اعتراض کنند و از نارسایی‌های او بگویند، تا وی به‌اشتباهاتش متوجه گردد، که در واقعیت این کار به منظور تخریب، توهین و بی‌احترامی نه، بل‌که در کمال احترام و خلوص نیت به ایشان صورت می‌گرفت و هدف هم، موفقیت هرچه بیش‌تر ایشان بود.
دلیل دومی آن بود که: صاحب این قلم از آغاز به شخصیت مسعود و کارنامه‌هایش ارج خاصی قایل بوده و او را بالاتر از سایر چهره‌های مطرح در عرصه‌ی سیاسی – نظامی‌کشور می‌دانست؛ از این رو ایشان را قابل نقد می‌انگاشت، چون در او محاسن فراوان و نواقص محدودی می‌دید و برایش آینده‌های بهتر و روشن‌تری را انتظار داشت، و حتی کار بازار هم بر همین اصل استوار است که طلا را به نقد می‌کشند و محک می‌زنند، نه هر سنگ و چوب را.
شاید علت سومی هم در این راستا بی‌دخل نباشد و آن این‌که: صاحب این قلم به صورت طبیعی از عهده‌ی تجلیل به خوبی بر نمی‌آید و در عوض به تحلیل و تجزیه میل و رغبت نشان می‌دهد.
درست، چهار روز قبل از شهادت احمد شاه مسعود در خواجه بهاء‌الدین از وی پرسیده شد که چند سال داری؟ پس از شوخی و مطایبه‌ای در پاسخ گفت: «برای هر انسانی اندازه و طول عمر چندان اهمیت ندارد، بل‌که مهم این است، که این عمر در چه راهی و چگونه صرف شده است، من 49 سال دارم.»
چه نیکو است سخن خودش را به‌کار ببندیم و بررسی کنیم که مسعود عمرش را چگونه صرف کرد و چه کوه و کوتل‌هایی را پشت سر گذاشت تا بدین جا رسید. من مفتخرم که کارنامه‌های دوران جهاد و مقاومت ایشان را از نزدیک شاهد بوده‌ام و با ایشان از نزدیک آشنایی و همکاری داشتم. این امر صلاحیت آن را به نویسنده می‌دهد، که تحلیل و برداشت‌های خود را نسبت به وی جمع‌بندی نماید. تا در فرجام دیده شود که آیا آنچه امروز راجع به مسعود می‌گویند و از او تحسین می‌دارند، بر او بسنده است و یا این‌که مسعود کسی است که بسی فراتر از این‌ها حق دارد.

پشغور در آئینۀ جهاد

$56.00

هدف از جمع آوری و نوشتن کتاب «پشغور در آیینه جهاد» این بوده که توانسته باشیم تا گوشه‌ای از شهکاری‌ها و تلاش‌های مبارزان ومجاهدان منطقه را که به‌خاطردفاع ازاسلام، وطن وإعلای کلمة‌الله قیام و جهاد کردند درج صفحات تاریخ سازیم. می‌بایست این کتاب خاطرات مجاهدین فراتر از منطقه پشغور را نیز احتوا میکرد، اما خاطره هر مجاهد به حدی طولانی است که گردآوری آن‌ها از توان بنده خارج است. امیدوارم قلم ‌به‌دستان هر منطقه مطابق شناخت مبارزان ومجاهدان شان و بر حسب معلومات دقیق از شهکاری‌های آن‌ها چیزهایی بنویسند تا یاد و خاطره آن‌ها نیز جاودانه بماند.

گرچه تلاش ما در این راستا بسیار اندک و نا چیز است، لیکن کوشش شده تا گوشه‌ای از زحمات و جان‌فشانی‌های مبارزین و مجاهدین منطقه را در این کتاب تبارز دهیم. زحمات و فداکاری‌های قائد فقید ما احمد شاه مسعود شهید در رأس و تلاش‌های پیهم سایر مبارزان و مجاهدان در دوره‌های مختلف جهاد و پیروزی علیه باطل مرا تشویق بر نگارش و تدوین این کتاب کرده است. علاوه از یاد و خاطره‌ مردان حق، در این کتاب صحنه‌های عملی آن‌ها در میدان نبرد و فتوحات چه در داخل و خارج پنجشیربه رشته تحریر آمده که از آن‌جمله فتح گارنیزیون پشغور از شاخصه‌های آن می‌باشد.

آزادی که یکی از نعمات الهی است، بدون تلاش و زحمات به دست نمی‌آید، بلکه برای شکستن موانع داخلی و بیرونی جان‌فشانی‌ها باید کرد. فلهذا فداکاری‌های مجاهدین در این راستا قابل قدر است. معلومات این کتاب در نتیجه ملاقات مستقیم با اشخاص یا از طریق تماس‌های تیلفونی با آن‌ها و یا هم توسط افراد سومی ثبت و درج شده است.

نویسنده در جریان برخی وقایع و سرگذشت آن روزگار نیز حضور داشتم، در لابه‌لای این کتاب برخی چشمدید‌ها و خاطرات خود را نیز دارم. علاوه از چشمدید اکثر وقایع و گزارشات پنجشیر را از طریق مخابره مرکزی پشغور که در آن مسئولیت داشتیم، آگاه می‌شدم.

در این کتاب تلاش شده تا وقایع آن روزگار را حتی‌المقدور بر اساس چشم‌دید مجاهدین و مشاهدین به شکل مستند بازگو کنیم. در این شکی نیست که کتاب دست‌داشته با وجود تلاش‌ها در دقیق‌بودن موضوعات و حوادث خالی از خطا و اغلاط نبوده و نیست. ممکن عدم ثبت تاریخ دقیق، وقایع و موقعیت دقیق برخی وقایع نسبت فاصله زمانی دلیل این امر باشد. همچنان ممکن است در بسا موارد در املا و انشا سکته‌گی‌هایی نیز دیده شود که خود را از آن مبرا نمی‌دانم. فلهذا از خواننده‌گان محترم خواهشمندم با ارسال ملاحظات نیک شان ما را در راستای بهترسازی موضوعات در چاپ بعدی همکاری نمایند.

ذکر افغان؛ در اسناد بازمانده از دستبرد زمان | دورۀ ۲ جلدی

$57.00

کتاب ذکر افغان در اسناد بازمانده از دستبرد زمان، مجموعهٔ مقالات، اشارات و یادداشت‌هایی است که دربارهٔ تبارشناسی، تاریخ، جغرافیای زیست و باورهای افغانان نوشته شده‌اند. نخستین مقالهٔ این مجموعه همان «ذکر افغان…» و دومش «یاد پشتون در اسناد بازمانده از گذر اعصار و قرون» است. در خلال نگارش این دو مقاله، نه فقط مفکورهٔ مجموعه مقالات دربارهٔ افغانان، بلکه فکر نوشتن کتاب شمس‌التواریخ یا خراسان‌نامه نیز پیش آمد (که این هم دارد به پایان می‌رسد).

کتاب ذکر افغان تاریخ نیست؛ مباحث آن بر مبنای توالی زمانی ترتیب نشده است و حتی مقالات تاریخی آن نیز تابع قواعد تاریخ‌نویسی نیستند. اینان اکثراً از نوع بررسی‌های تاریخی‌اند.

کتاب تذکره و شجره‌نامه هم نیست؛ ‌در حالی که بسیاری از شجره‌نامه‌ها، نسب‌نامه‌ها و تبارنامه‌های افغانان در این کتاب بررسی شده است؛ و بحث دربارهٔ بعضی از گفتمان‌ها (از جمله ادعای یهودی‌بودن افغانان) حکم نهایی یافته است. همین‌گونه، در خلال این مجموعه، به تحقیقات و پژوهش‌های جدیدی دربارهٔ نام‌واژه‌های «افغان» و «پشتون» برمی‌خورید که اگر ادعای نویسنده مبنی بر مسلّم‌بودن آنان را فضولی بدانید، دست کم می‌پذیرید که فراخوانی است به اندیشمندان، برای بازاندیشی در این موارد: «افغان»، کهن‌ترین نام برای مجموعهٔ طوایف و تبارهایی است که اینک به زبان افغانی سخن می‌گویند. «افغان» اصالت هندی دارد و زبان او (مانند اکثر زبان‌های منطقه) زبانی اختلاطی و «اندو_ایرانی» است. در میان آنانی که اینک «پشتون» خوانده می‌شوند، تبارهای غیرهندی چون ایرانی، داردی و عرب نیز به مشاهده می‌رسد. اینان در دو حلقهٔ «اصلی» و «وصلی» که خوشحال خان برای پشتون‌بودن معین کرده بود، نمی‌گنجند. اینان افغان یا پشتون «سببی»اند، چون فقط از طریق زبان با حلقه‌های «نسبی» وصل می‌شوند.

تاجیکان خراسان؛ تاریخ، فرهنگ و سرنوشت (دورۀ سه‌جلدی)

$105.00

برای کسانی که با مطالعات تاریخی، اتنوگرافی وفرهنگ و تمدن‌های انسانی سروکار دارند، شاید شناخت تاریخی و کارکردهای فرهنگی و تمدنی تاجیکان در پویه تاریخ بی‌نیاز از اثبات باشد؛ اما برای پاسخ گفتن با عرف ناشکیبای هویت‌زدایی تبارها و تصرفات فرهنگی – تاریخی که طی یک‌صد سال اخیر از سوی نگارش‌گران با سفارش و فرمایش‌های دولتی افغانستان ارایه گردیده و در آثار کتبی برخی از همسایه‌گان انعکاس یافته است، نمی‌توان دست بالای دست نشست و همه آنچه را که در باب تاریخ، زبان، هویت فرهنگی و تباری تاجیکان گفتند و می‌گویند، مسکوت و بی‌پاسخ بگذاریم و نسبت به سیر کاروان تاریخ و پایه‌گذاران فرهنگ و تمدن تاجیکان بحیث پیش‌کسوتان فرهنگ دیرین سال بومی این سرزمین بی‌تفاوت بنشینیم. زیرا این بی‌نیاز از اثبات است که وقتی می‌خواهی جمعیتی را بشناسی، تاریخ آن را بخوان. طبیعی است که در نبود تاریخ مدون هر قوم و ملتی به قرینه‌سازی و حدس و گمان روی می‌آورند و دریافت‌های ذهنی خود را به خورد جامعه عرضه می‌کنند که این امر برای تاریخ‌نگاری آینده و کتمان واقعیت‌ها بسیار خطرناک بوده می‌تواند.

1 5 6